Tırnak yeme hastalığı, yetişkinlerde ve çocuklarda görülen el ve ayak tırnaklarının yanındaki deriyi veya tırnağı koparma, ısırma davranışıdır. Çoğunlukla 3-4 yaşlarında erken çocukluk çağında başlayıp yetişkinliğe kadar devam eden davranış veya dürtü bozukluğudur. Kronik olarak tırnak yeme hastalığı tıp dünyasında onikofaji olarak adlandırılır. DSM V’te tırnak yeme davranışı “tanımlanmış diğer bir takıntı-zorlantı bozukluğu ve ilişkili bozuklar” altında sınıflandırılmış, bedene odaklı yinelemeli davranış bozukluğu olarak tanımlanır. Tırnak yeme veya onikofaji genellikle anksiyete bozukluğu ve obsesif kompulsif bozukluk gibi bozukluklarla yakından ilişkilidir. Kontrol edilemeyen ve tekrarlanan bu davranış bozukluğunun karakterize patolojik bir alışkanlığa dönüşmesi bazı durumlarda tetiklenebilir. Bu durumlar; ebeveynlerinden öğrenilen ve taklit edilen tırnak yeme davranışının gözlenmesi ailesi ve yakın çevresinden onay almadığında veya hayal kırıklığı yaşadığında, duyguları ve düşünceleri ile baş etmede zorlandığında ve yoğun stres altında yineleyici tırnak yeme davranışı gözlenebilir.
Çocuklarda Tırnak Yeme Hastalığının Zararları Nelerdir?
Tırnak yeme davranışı genellikle çocukluk döneminde başlar, gerekli önlemler alınmazsa ve tedavi sürecinden geçilmezse yetişkinliğe kadar devam eder. Bu davranışın yineleyici tekrarları, çocukların fiziksel ve psikolojik sağlığını olumsuz etkiler. Tedavi edilmeyen tırnak yeme davranışının fiziksel sonuçları; erken yaşta ön diş ve çene yapısında bozulmalar, tırnaklarda ve parmaklarda şekil değişiklikleri yaşanmasıdır. Aynı zamanda bu davranış sonunda tırnakların yutulması mide ve bağırsak rahatsızlıklarına yol açabilir. Bu davranışın psikolojik sonuçları ise, çocukların tırnaklarının aldığı şekilden rahatsız olup, akranlarının yanında göstermekten kaçınmasıdır. Çocukların çevresindeki kişilerden kaçınması ve fiziksel görüntüsünden utanç duyması sonunda öz güven problemleri yaşanabilir. Öz güvenin azalması kişiler arası iletişimi etkiler. Bu şekilde sosyal hayatları etkilenen çocukların gelecekteki hayatlarında zorluklarla baş etme kapasiteleri gelişemez.
Tırnak Yeme Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Erken çocuklukta yaşanılan tırnak yeme davranışında, çocuğun dikkati başka şeylere yönlendirmeye çalışılır böylelikle yineleyici tekrarların alışkanlığa dönmesi engellenebilir. Tırnak yeme davranışı yönlendirmeler sonucunda engellenemez ve bir alışkanlığa dönüşürse bu davranışın nedeninin saptanması öncelikli adım olmalıdır. Bu davranışın nedeninin araştırılması, davranışın ortadan kaldırabilmesi için ilk adım olduğu gibi izlenilecek yoldaki plan için önemlidir. Annenin ve babanın tutumu çocuğun tırnak yeme davranışının seyri için kritiktir, örneğin otoriter ebeveyn tutumuna sahip kişilerin çocukları üzerinde kurduğu baskı ile bu davranış hastalık boyutuna gelebilir. Bu nedenle ebeveynlerin çocuklarını baskılamadan kontrol etmeleri ve bu davranışın nedeninin anlaşılması için çocukları ile etkili iletişim kurmaları gerekmektedir. Tırnak yeme hastalığının durdurulabilmesi için bilişsel terapiler ve ilaç tedavileri uygulanabilir. Bunlara ek olarak bu hastalıkla baş etmek için acı oje kullanımı, düzenli manikür ve pedikür yaptırılması fayda sağlayabilir.Beyza Sıdan
Psikolog/Aile Danışmanı
