Özgüven problemleri, kişinin kendisini yetersiz görmesi, bir işi yapacağına olan inancının eksik olması, kendisiyle barışık olmaması ile ilgili yaşadığı sorunlardır. Özgüven, hayatın ilke yıllarında ailemiz ve çevremizle kurduğumuz iyi ilişkileri sonucunda oluşur ve ileri ki yıllarda da gelişmeye devam eder. Özgüveni yüksek birey, kendisiyle barışıktır, kendini sever, hayatta yapabileceği şeylerin farkındadır ve farkındalığını hareketleriyle destekler. Özgüveni yüksek bireyin, benlik saygısı yüksek olduğu için çevresiyle olan ilişkileri de düzeyli ve iyidir.
Özgüven problemi yaşayan kişiler kendilerini çok ağır dille eleştirirler. Çevreleri tarafından kendilerine yapılan eleştirileri de kolaylıkla kabul ederler. Karar alırken ailelerine veya çevrelerine sorma ihtiyacı hissederler, kendileri karar veremezler.
Özgüven problemi, bireylerin yabancı bir ortamda kendilerini rahatlıkla ifade edememelerine, kalabalık önünde konuşmaktan çekinmelerine sebep olur. Özgüveni düşük kişiler bu sebeple tanımadıkları bir ortama gitmek istemezler. Özgüveni eksik kişiler ikili ilişkilerinde de hep alttan alan taraftır. Kendilerini haksız olan taraf olarak görürler. Partnerlerini kendilerinden daha üstün görmeye meyillidirler.
Özgüven problemi yaşayan birey, bu sorunu aşmak ve yapabileceklerin, kapasitesini görmek için kendisine uygun hedefler belirlemeli ve bu hedefleri gerçekleştirmek için küçük adımlar atmalıdır. Kendisine uygun olmayan, büyük hedefler koyan birey başarısız olduğunu gördükçe kendine olan güveni giderek daha da azalmaktadır. Hedeflediklerini yapabildiğini gören birey ise kendine daha fazla güvenecek ve böylece bir sonraki adıma rahatlıkla geçebilmektedir.
Özgüven eksikliği olan bireylerin düştüğü en büyük hatalardan biri herkesin hata yapabileceğini kabullenmemek ve yaptığı hatayı olduğundan daha büyük bir mesele olarak görmektir. Her birey hata yapabilir. Mükemmel olarak gördüğümüz kişilerinde hayatında muhakkak sorunlar vardır. Mükemmel olmaya çalışmayın. Önemli olan hatalardan ders çıkarmaktır. Herkesin hata yapabileceğini kabul etmek özgüveni geri kazanmak yolunda bir adım sayılabilir.
Özgüven Problemlerinin Nedenleri
Özgüven problemleri, çocukluk yıllarında aile ve okul ortamında iyi ilişkiler kurulmaması, yaşanılan olumsuz olaylar sonucunda ortaya çıkar. Özgüven problemlerinden bazıları şöyledir;- Çocukluk yıllarında aile tarafından sürekli olarak eleştirilmek, yaşıt çocuklarla kıyaslamak, “yapamazsın, beceremezsin” gibi tepkiler almak
- Aşırı korumacı bir ailede büyümek, buna bağlı olarak yeteri kadar sosyalleşememek
- Çocukluk yıllarında okulda, yetişkinlik dönemlerinde de iş hayatında başarısız olmak ve buna bağlı olarak gelişen başarısızlık korkusu
- Bireyin hayatında yaşanan olumsuzlukları kendi suçu gibi görmesi ve fazla büyütmesi
- Kız/erkek arkadaş tarafından aldatılmak
- Ebeveynlerin boşanması
- Bireyin her olayda kendini suçlu görmesi ve bu olayın kalıcı bir hal alması
Özgüven Problemlerinin Belirtileri
Özgüveni eksik bireyler, kendilerine verilen hiçbir görevi yapamayacaklarını, hiçbir şeyde başarılı olamayacaklarını düşünürler. Herkesin rahatlıkla yaptığı şeyleri kendilerinin başaramayacağını iddia eder. Başarısızlığı baştan kabul ederler. Kendilerini başarıya, sevgiye layık görmezler.Özgüven problemi yaşayan kişiler kendilerini çok ağır dille eleştirirler. Çevreleri tarafından kendilerine yapılan eleştirileri de kolaylıkla kabul ederler. Karar alırken ailelerine veya çevrelerine sorma ihtiyacı hissederler, kendileri karar veremezler.
Özgüven problemi, bireylerin yabancı bir ortamda kendilerini rahatlıkla ifade edememelerine, kalabalık önünde konuşmaktan çekinmelerine sebep olur. Özgüveni düşük kişiler bu sebeple tanımadıkları bir ortama gitmek istemezler. Özgüveni eksik kişiler ikili ilişkilerinde de hep alttan alan taraftır. Kendilerini haksız olan taraf olarak görürler. Partnerlerini kendilerinden daha üstün görmeye meyillidirler.
Özgüven Problemlerini Aşmak İçin Neler Yapılabilir?
Özgüven problemleri, aile veya çevre nedenli olabilir ancak her şeyden bu sorunun kaynağı kişinin kendisidir. Kişi öncelikle kendisine olan bakış açısını değiştirmelidir. Her bireyin değer ve tek olduğunu unutmamalıdır.Özgüven problemi yaşayan birey, bu sorunu aşmak ve yapabileceklerin, kapasitesini görmek için kendisine uygun hedefler belirlemeli ve bu hedefleri gerçekleştirmek için küçük adımlar atmalıdır. Kendisine uygun olmayan, büyük hedefler koyan birey başarısız olduğunu gördükçe kendine olan güveni giderek daha da azalmaktadır. Hedeflediklerini yapabildiğini gören birey ise kendine daha fazla güvenecek ve böylece bir sonraki adıma rahatlıkla geçebilmektedir.
Özgüven eksikliği olan bireylerin düştüğü en büyük hatalardan biri herkesin hata yapabileceğini kabullenmemek ve yaptığı hatayı olduğundan daha büyük bir mesele olarak görmektir. Her birey hata yapabilir. Mükemmel olarak gördüğümüz kişilerinde hayatında muhakkak sorunlar vardır. Mükemmel olmaya çalışmayın. Önemli olan hatalardan ders çıkarmaktır. Herkesin hata yapabileceğini kabul etmek özgüveni geri kazanmak yolunda bir adım sayılabilir.
