Devlet, belli toprak parçası üzerinde yaşayan insanların oluşturdukları, örgütlenmiş en üst siyasi otoritedir. Diğer bir tanımla da devlet, bir insan topluluğunun, bir toprak parçası üzerinde egemenlik kurmasıyla oluşmuş bağımsız hukuki varlıktır.
Devlet kurmak için Ulus (Halk-Millet), Vatan (toprak) ve Egemenlik (güç, otorite) gibi 3 temel unsur gereklidir.
Yapılarına Göre Devlet Sistemleri
Yapılarına göre devlet sistemleri tekli devlet (tek yapılı) ve çoklu devlet (karma yapılı) olarak ikiye ayrılmaktadır.
1) Tekli Devlet (Tek Yapılı)
a) Üniter Devlet: Devleti oluşturan unsurların birliğine ve tekliğine dayanır. Tek merkezden yönetilen, ülkenin her tarafında aynı hukuk kurallarının geçerli olduğu devlet şeklidir.
Örnek : Türkiye, İngiltere, İtalya, Fransa, Yunanistan ve İsveç gibi ülkeler üniter devlet yapısına sahiptir.
b) Bölgeli Devlet: Ülkenin ve milletin bölünmez tekliği içinde, bölgesel özerkliğin tanındığı devlet türüdür.
Örnek : İspanya’daki Bask Bölgesi buna örnek verilebilir.
2) Çoklu Devlet (Karma Yapı)
a) Federasyon (Federal Devlet): Kendi iç yapılarında bağımsız, dışarıya karşı ise aynı hukuk kurallarına tabi olan birden fazla devletten oluşan devlet şeklidir.
Örnek : ABD, Almanya, Kanada gibi ülkeler federal yapıya sahiptir.
b) Konfederasyon (Konfederal Devlet): Birden fazla devletin varlıklarını korumak şartıyla, özellikle savunma gibi belirli bir amaç çerçevesinde oluşturdukları topluluklardır.
Örnek : Avrupa Birliği bir konfederasyondur.
Egemenlik Anlayışına Göre Devlet Sistemleri
1) Monarşi: Devlet başkanının soya bağlı olarak geçtiği devlet biçimidir. Mutlak ve meşruti (anayasalı) monarşi olarak ikiye ayrılmaktadır.
Örnek : Krallık, padişahlık.
2) Oligarşi: Egemenliğin bir grup ya da zümre tarafından kullanıldığı devlet sistemidir.
Örnek : Suriye oligarşidir.
3) Meşrutiyet: Kral ya da padişahın yanında halkın da devlet yönetimine katılmasıdır.
Örnek : 1876 -1878 yılları arasında ve 1908′den donra Osmanlı da meşrutiyetle yönetilmiştir.
4) Demokrasi: Halkın kendi kendini yönettiği devlet şeklidir. Bir sonraki konuda demokrasi kavramı ayrıntılarıyla işlenecektir.
Hukuk Kaynağı Bakımından Devlet Çeşitleri
1) Laik Devlet: Devlet yönetiminde dini kuralların yer almamasıdır.
Örnek : Türkiye, Fransa gibi ülkeler buna örnektir.
2) Teokratik Devlet: Din kurallarına dayalı devlet şeklidir.
Örnek : İran, İsrail gibi devletler teokratik devlettir.
