Harezmi Kimdir?
Tam adı Ebu Abdullah Muhammed bin Musa el-Harezmi olan büyük bilim insanı, 780 yılında Harezm (bugünkü Özbekistan civarı)'de doğmuştur. 850 yılında Bağdat’ta vefat etmiştir. Harezmi; matematik, astronomi, coğrafya ve cebir alanlarında yaptığı çalışmalarla hem İslam dünyasında hem de Batı bilim tarihinde çığır açmıştır.
Bilimsel Katkıları
Harezmi, Abbasi halifesi Memun döneminde Bağdat’taki Beytü’l Hikme’de (Bilgelik Evi) görev aldı. Burada Hint ve Yunan bilimini Arapçaya çevirdiği gibi, kendi orijinal eserlerini de kaleme aldı. En büyük katkısı, modern cebirin temellerini atmasıdır.
“Hisab el-Cebr ve’l-Mukabele” adlı eseri, Batı dillerine Latince olarak “Algebra” şeklinde çevrilmiş ve bu kelime modern matematikte “cebir” anlamında kalıcı olmuştur. Bu yönüyle Harezmi, “Cebirin Babası” olarak kabul edilir.
Diğer Katkıları
– Hint-Arap rakamlarını sistemleştirerek Avrupa’ya tanıttı.
– Trigonometriye katkı sağladı.
– Coğrafya alanında da çalışmalar yaptı. Dünya haritaları çizdi, boylam ve enlem üzerine bilgiler verdi.
– “Algoritma” kelimesi, onun isminin Latinceleştirilmiş hali olan “Algoritmi”den türemiştir. Bu yönüyle bilgisayar biliminin temellerini atan öncülerdendir.
Başlıca Eserleri
– Hisab el-Cebr ve’l-Mukabele
– Kitab al-Cem ve’t-Tafrık (Hint Aritmetiği Üzerine)
– Kitab Suret al-Arz (Coğrafya Üzerine)
– Zij el-Sindhind (Astronomi Tabloları)
Etki ve Mirası
Orta Çağ boyunca Avrupa üniversitelerinde Harezmi’nin eserleri okutulmuş, cebir ve aritmetik onun tanımlarıyla öğretilmiştir. Cebir kelimesi ona dayanır, algoritma kavramı ise doğrudan ismiyle bağlantılıdır. Hem Doğu hem Batı bilimi onu kaynak kabul etmiştir.
Tam adı Ebu Abdullah Muhammed bin Musa el-Harezmi olan büyük bilim insanı, 780 yılında Harezm (bugünkü Özbekistan civarı)'de doğmuştur. 850 yılında Bağdat’ta vefat etmiştir. Harezmi; matematik, astronomi, coğrafya ve cebir alanlarında yaptığı çalışmalarla hem İslam dünyasında hem de Batı bilim tarihinde çığır açmıştır.
Bilimsel Katkıları
Harezmi, Abbasi halifesi Memun döneminde Bağdat’taki Beytü’l Hikme’de (Bilgelik Evi) görev aldı. Burada Hint ve Yunan bilimini Arapçaya çevirdiği gibi, kendi orijinal eserlerini de kaleme aldı. En büyük katkısı, modern cebirin temellerini atmasıdır.
“Hisab el-Cebr ve’l-Mukabele” adlı eseri, Batı dillerine Latince olarak “Algebra” şeklinde çevrilmiş ve bu kelime modern matematikte “cebir” anlamında kalıcı olmuştur. Bu yönüyle Harezmi, “Cebirin Babası” olarak kabul edilir.
Diğer Katkıları
– Hint-Arap rakamlarını sistemleştirerek Avrupa’ya tanıttı.
– Trigonometriye katkı sağladı.
– Coğrafya alanında da çalışmalar yaptı. Dünya haritaları çizdi, boylam ve enlem üzerine bilgiler verdi.
– “Algoritma” kelimesi, onun isminin Latinceleştirilmiş hali olan “Algoritmi”den türemiştir. Bu yönüyle bilgisayar biliminin temellerini atan öncülerdendir.
Başlıca Eserleri
– Hisab el-Cebr ve’l-Mukabele
– Kitab al-Cem ve’t-Tafrık (Hint Aritmetiği Üzerine)
– Kitab Suret al-Arz (Coğrafya Üzerine)
– Zij el-Sindhind (Astronomi Tabloları)
Etki ve Mirası
Orta Çağ boyunca Avrupa üniversitelerinde Harezmi’nin eserleri okutulmuş, cebir ve aritmetik onun tanımlarıyla öğretilmiştir. Cebir kelimesi ona dayanır, algoritma kavramı ise doğrudan ismiyle bağlantılıdır. Hem Doğu hem Batı bilimi onu kaynak kabul etmiştir.
