Bel Fıtığı Tanısı
Ağır bir yük kaldırma veya hafif bir yükü ani, dengesiz kaldırma sonucu meydana gelir. Olay omur kemiği arasında bulunan, omurlara hareket imkanı veren, bele binen ağırlığı taşıma görevi gören, yani bir çeşit yastık görevi yapan disklerden bir veya birkaçının dışarı doğru taşmasıdır.
Az veya çok dışarı doğru taşan disk omurilik kanalında bacağa giden siyatik siniri sıkıştırabilir. Sıkışan sinirde hastalarda bel ağrısı ve bacağa yayılan ağrıya yol açar. Bu yayılan ağrıya da siyatik ağrısı denilmektedir.
Bel, bacak ağrısı oturmakla, ayakta durmakla, yürümekle, hapşırmakla ve ıkınmakla artar, yatıp dinlenmekle azalır. Ağrı ile birlikte bacaklarda genellikle tek taraflı olmak üzere uyuşma, karıncalanma, kuvvetsizlik, refleks kaybı ve incelmeler görülebilir.
Bel fıtıkları kronikleşirse bazı hastalarda bel ağrısı ortadan kaybolabilir veya azalabilir. Bel fıtığı olan hastalar ufak bir bel zorlanmasını veya ağır bir ev işini takiben bellerindeki ağrının arttığından ve bacaklara yayıldıklarından bahsederler. Yıllar boyu süren, ara sıra bacaklara vuran, öksürme ve hapşırmayla artan ve bir bel zorlanması ile başladığı iyice hatırlanan bel ağrılarının nedeni genellikle bel fıtığıdır.
Bel Fıtığı Sebepleri Nelerdir
Bel fıtıklarında ağır taşıma ve mesleğin etkisi oldukça belirgindir. Alışkanlıklara bağlı duruş bozuklukları ve özellikle uygun olmayan yataklarda yatış en sık karşılaştığımız sebepler arasındadır.
Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir
Bel fıtığında bel ağrısıyla birlikte ya da tek başına bacak ağrısı da olabilir. Genellikle kalçadan başlayıp dizin arkasından ayağa başparmağa kadar vuran ağrılar oluşabileceğinden, hastalar bacaklarından hasta olduklarını zannedebilirler.
Diskin iki omur arasından sağ veya sol yana doğru fıtıklaşması veya geniş tabanlı olarak arkaya doğru yer değiştirmesi, bacaklara giden sinir köklerine baskı yaparak sağ veya sol bacak ve bazen her iki bacaktada ağrı uyandırabilir. Ağrılarla birlikte veya aynı bacaklarda uyuşma, kuvvetsizlik, reflekslerde kayıp, idrar kaçırma, yürüme ve denge bozuklukları olabilir.
Bel Fıtığı Tanısı Nasıl Konur
Fıtıklaşmış bir diskinizin olup olmadığını anlamanın en iyi yolu doktorunuzu görmektir. Ağrınızın kaynağını bulmak için muhtemelen fiziksel bir muayene yapacaktır. Bu genellikle bir tanıyı doğrulamak için ihtiyaç duyacağınız tek testtir. Doktorunuz ağrılı noktalar için sırtınızı kontrol edecektir. Sırt üstü yatmanızı ve bacaklarınızı belirli şekillerde kaldırmanızı veya hareket ettirmenizi isteyebilirler. Acı hissediyorsanız, muhtemelen fıtıklaşmış bir diskiniz olabilir.
Ayrıca doktorunuz şunları da kontrol edebilirler:
Diz ve ayak bileğindeki reflekslerinizi
Bacak gücünüzü
Topukların ve ayak parmakların üzerinde nasıl yürüdüğünüzü
Hafif dokunuşları veya titreşimleri hissedip hissetmediğinizi.
Doktorunuz ağrınızın diğer kaynaklarını ekarte etmek veya ağırlaşan belirli sinirleri saptamak istiyorsa, aşağıdakiler de dahil olmak üzere daha fazla test yapabilir:
Röntgen. Standart bir röntgen fıtıklaşmış bir diskiniz olup olmadığını gösteremese de, doktorunuza omurganızın ana hatlarını gösterebilir ve ağrınızın kırık veya tümör gibi başka bir şeyden kaynaklanıp kaynaklanmadığını ekarte edebilir.
Miyelogram Bu test, omurilik sıvınıza enjekte edilen boyayı ve omurilik üzerindeki basıncı belirlemek için bir X-ışını kullanır.
BT taraması Bir BT (veya CAT) taraması, farklı açılardan birkaç X-ışını alır ve bunları omuriliğinizin ve onu çevreleyen yapıların görüntülerini oluşturmak için birleştirir.
MR MRI, omuriliğin ve çevresindeki alanların ayrıntılı 3D görüntülerini oluşturmak için radyo dalgaları, manyetik alan ve bir bilgisayar kullanır. MRI görüntüleri fıtıklaşmış diskin konumunu belirleyebilir, içine bakabilir ve ayrıca hangi sinirlerin etkilendiğini belirleyebilir.
Elektromiyogram (EMG) Doktorunuz, herhangi bir sinirin hasar görüp görmediğini veya sıkıştırıldığını görmek için bu testleri kullanabilir. EMG testi, kas hücrelerinin kendilerine bağlı sinirler tarafından uyarıldığında yaptıkları küçük miktardaki elektrik miktarını tespit etmek için bir cihaz kullanır. Bir kasa yerleştirilen bir iğne elektrot, elektriksel aktivitesini kaydeder ve olması gerektiği gibi olmayan herhangi bir şeyi arar.
Sinir iletim çalışmaları (NCS) genellikle EMG ile aynı zamanda yapılır. Bu testte sinirler vücudun bir noktasındaki elektrot tarafından küçük elektriksel darbelerle uyarılırken, diğer elektrotlar darbeleri farklı bir noktada algılar. Elektrik darbelerinin elektrotlar arasında geçmesi için geçen süre, doktorunuzun sinir hasarı olup olmadığını bilmesini sağlar.
Ağır bir yük kaldırma veya hafif bir yükü ani, dengesiz kaldırma sonucu meydana gelir. Olay omur kemiği arasında bulunan, omurlara hareket imkanı veren, bele binen ağırlığı taşıma görevi gören, yani bir çeşit yastık görevi yapan disklerden bir veya birkaçının dışarı doğru taşmasıdır.
Az veya çok dışarı doğru taşan disk omurilik kanalında bacağa giden siyatik siniri sıkıştırabilir. Sıkışan sinirde hastalarda bel ağrısı ve bacağa yayılan ağrıya yol açar. Bu yayılan ağrıya da siyatik ağrısı denilmektedir.
Bel, bacak ağrısı oturmakla, ayakta durmakla, yürümekle, hapşırmakla ve ıkınmakla artar, yatıp dinlenmekle azalır. Ağrı ile birlikte bacaklarda genellikle tek taraflı olmak üzere uyuşma, karıncalanma, kuvvetsizlik, refleks kaybı ve incelmeler görülebilir.
Bel fıtıkları kronikleşirse bazı hastalarda bel ağrısı ortadan kaybolabilir veya azalabilir. Bel fıtığı olan hastalar ufak bir bel zorlanmasını veya ağır bir ev işini takiben bellerindeki ağrının arttığından ve bacaklara yayıldıklarından bahsederler. Yıllar boyu süren, ara sıra bacaklara vuran, öksürme ve hapşırmayla artan ve bir bel zorlanması ile başladığı iyice hatırlanan bel ağrılarının nedeni genellikle bel fıtığıdır.
Bel Fıtığı Sebepleri Nelerdir
Bel fıtıklarında ağır taşıma ve mesleğin etkisi oldukça belirgindir. Alışkanlıklara bağlı duruş bozuklukları ve özellikle uygun olmayan yataklarda yatış en sık karşılaştığımız sebepler arasındadır.
Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir
Bel fıtığında bel ağrısıyla birlikte ya da tek başına bacak ağrısı da olabilir. Genellikle kalçadan başlayıp dizin arkasından ayağa başparmağa kadar vuran ağrılar oluşabileceğinden, hastalar bacaklarından hasta olduklarını zannedebilirler.
Diskin iki omur arasından sağ veya sol yana doğru fıtıklaşması veya geniş tabanlı olarak arkaya doğru yer değiştirmesi, bacaklara giden sinir köklerine baskı yaparak sağ veya sol bacak ve bazen her iki bacaktada ağrı uyandırabilir. Ağrılarla birlikte veya aynı bacaklarda uyuşma, kuvvetsizlik, reflekslerde kayıp, idrar kaçırma, yürüme ve denge bozuklukları olabilir.
Bel Fıtığı Tanısı Nasıl Konur
Fıtıklaşmış bir diskinizin olup olmadığını anlamanın en iyi yolu doktorunuzu görmektir. Ağrınızın kaynağını bulmak için muhtemelen fiziksel bir muayene yapacaktır. Bu genellikle bir tanıyı doğrulamak için ihtiyaç duyacağınız tek testtir. Doktorunuz ağrılı noktalar için sırtınızı kontrol edecektir. Sırt üstü yatmanızı ve bacaklarınızı belirli şekillerde kaldırmanızı veya hareket ettirmenizi isteyebilirler. Acı hissediyorsanız, muhtemelen fıtıklaşmış bir diskiniz olabilir.
Ayrıca doktorunuz şunları da kontrol edebilirler:
Diz ve ayak bileğindeki reflekslerinizi
Bacak gücünüzü
Topukların ve ayak parmakların üzerinde nasıl yürüdüğünüzü
Hafif dokunuşları veya titreşimleri hissedip hissetmediğinizi.
Doktorunuz ağrınızın diğer kaynaklarını ekarte etmek veya ağırlaşan belirli sinirleri saptamak istiyorsa, aşağıdakiler de dahil olmak üzere daha fazla test yapabilir:
Röntgen. Standart bir röntgen fıtıklaşmış bir diskiniz olup olmadığını gösteremese de, doktorunuza omurganızın ana hatlarını gösterebilir ve ağrınızın kırık veya tümör gibi başka bir şeyden kaynaklanıp kaynaklanmadığını ekarte edebilir.
Miyelogram Bu test, omurilik sıvınıza enjekte edilen boyayı ve omurilik üzerindeki basıncı belirlemek için bir X-ışını kullanır.
BT taraması Bir BT (veya CAT) taraması, farklı açılardan birkaç X-ışını alır ve bunları omuriliğinizin ve onu çevreleyen yapıların görüntülerini oluşturmak için birleştirir.
MR MRI, omuriliğin ve çevresindeki alanların ayrıntılı 3D görüntülerini oluşturmak için radyo dalgaları, manyetik alan ve bir bilgisayar kullanır. MRI görüntüleri fıtıklaşmış diskin konumunu belirleyebilir, içine bakabilir ve ayrıca hangi sinirlerin etkilendiğini belirleyebilir.
Elektromiyogram (EMG) Doktorunuz, herhangi bir sinirin hasar görüp görmediğini veya sıkıştırıldığını görmek için bu testleri kullanabilir. EMG testi, kas hücrelerinin kendilerine bağlı sinirler tarafından uyarıldığında yaptıkları küçük miktardaki elektrik miktarını tespit etmek için bir cihaz kullanır. Bir kasa yerleştirilen bir iğne elektrot, elektriksel aktivitesini kaydeder ve olması gerektiği gibi olmayan herhangi bir şeyi arar.
Sinir iletim çalışmaları (NCS) genellikle EMG ile aynı zamanda yapılır. Bu testte sinirler vücudun bir noktasındaki elektrot tarafından küçük elektriksel darbelerle uyarılırken, diğer elektrotlar darbeleri farklı bir noktada algılar. Elektrik darbelerinin elektrotlar arasında geçmesi için geçen süre, doktorunuzun sinir hasarı olup olmadığını bilmesini sağlar.
