Ülkemizde Avokado ve Avokado Çeşitleri
Anavatanı Meksika olan avokadonun dünya genelinde yaklaşık 500 çeşidi bulunmaktadır. Tropikal ve subtropical iklimlerde yetişebilen avokadoların bazı çeşitlerinin ülkemizde yetişebilmesinin nedeni Akdeniz sahil kuşağının sahip olduğu subtropical iklim özellikleridir.
FAO aracılığı ile 1970’li yıllarda Türkiye’ye Kaliforniya’dan 4 çeşit avokado getirilmiş, Antalya ve Alanya koşullarında yapılan denemeler sonucu Fuerte, Hass, Bacon ve Zutano çeşitlerinin bölgeye adepte olabildiği gözlemlenmiştir. 1980’li yıllardan sonra da ülkemizde avokado yetiştiriciliği hızla yayılmıştır ve bu çok faydalı meyvenin tüketimi ülkemizde de artmıştır.
Türkiye’deki avokado üretiminin yaklaşık % 75- 80’i Antalya’da, % 15-20’si Mersin’de ve % 2-5’i diğer illerde (Muğla ve Hatay) üretilmektedir. Antalya’daki üretimin ise %80’i Alanya ve Gazipaşa ilçelerinde yapılmaktadır.
Avokado ‘klimakterik’ özellik göstermektedir. Yani dalından koparıldığı gibi tüketilemez, belirli bir olgunluğa ulaştıktan sonra dalından koparılır ve yemek için hasat sonrasında da bir süre beklenmesi gerekir. Aslında bu özelliği ile avokado, muz ile aynı sınıftadır.
Muz ile ortak özellikleri düşünüldüğünde avokado için en kafa karıştırıcı konu olan olgunlaştırma sorunu biraz daha netlik kazanacaktır. Nasıl ki aldığınız muzlar buzdolabında iken daha uzun süre sert kalırken, oda sıcaklığında bıraktığınızda birkaç gün içinde hızlıca yumuşuyorsa, avokado için de aynı durum geçerli. Aradaki tek fark muz alındığındaki sertlikte de tüketilebiliyorken, avokadonuzun muhakkak ki olgunlaşması gerekli. Normal sertlikte bir avokado yaklaşık 3-4 gün içinde oda sıcaklığında olgunlaşıyor.
Avokado Çeşitleri ve Özellikleri Neler? Bir Avokado Kaç Gram?
Ülkemizde avokado yetiştiriciliğinde en çok 7 çeşit tercih ediliyor. Bunlardan biri, aynı zamanda aralarında en lezzetli olanı Hass çeşidi. Hass tipi avokado aynı zamanda avokadonun başkenti olarak anılan Kaliforniya’da da en çok tercih edilen tür. Diğeri ise hava koşullarındaki değişikliklere daha dayanıklı olan ve bu nedenle ülkemizde yoğun olarak tercih edilen Fuerte.
Avokadoların her bir cinsi ağırlık, kabuk rengi, kabuk yapısı, lezzeti, içerdiği yağ oranı gibi özellikler bakımından farklılaşıyor. Aynı zamanda her bir avokado tipinin hasat dönemi ve çiçek yapısı birbirinden farklı.
Hass çeşidi için hasat dönemi Şubat ve Haziran arasında iken, Fuerte için Kasım ve Nisan ayları arasında oluyor. Ağustos sonu Eylül başında çıakn ilk avokadolara ise Erkenci Avokado deniyor. Ayrıca hem dişi hem erkek olan avokadoların 2 çeşit çiçek yapısı var: A tipi ve B tipi. Çiçek yapısı aynı olan iki tür arasında ise tozlaşma olamıyor. A tipi çiçekler sabahları dişi, öğleden sonra erkek döneme girerken, B tipi çiçekler için durum tam tersi. B tipi çiçekler de sabah erkek öğleden sonra dişi döneme giriyor. Bu nedenle avokado yetiştiricileri çiftliklerinde hem düzenli ürün almak, hem de tozlaşmayı sağlayabilmek için tek bir avokado çeşidi yerine farklı çeşitlerde avokadoları yetiştirmeye özen gösteriyorlar.
Dünya üzerinde avokado yetiştiriciliğinin yoğun olduğu pek çok bölgede bir çok hastalık ve zararlı görülebiliyor. Ülkemizde ise avokado yetiştiriciliği yapılan alanların çok büyük bir bölümünde zararlılarla mücadele yapılmasına gerek duyulmuyor. Tabi bu, hiç ilaçlama yapılmadığı anlamını taşımıyor. Her gıdada olduğu gibi avokadoda da zararlılarla mücadele için doğal yöntemlerin uygulanması en sağlıklısı oluyor.
Anavatanı Meksika olan avokadonun dünya genelinde yaklaşık 500 çeşidi bulunmaktadır. Tropikal ve subtropical iklimlerde yetişebilen avokadoların bazı çeşitlerinin ülkemizde yetişebilmesinin nedeni Akdeniz sahil kuşağının sahip olduğu subtropical iklim özellikleridir.
FAO aracılığı ile 1970’li yıllarda Türkiye’ye Kaliforniya’dan 4 çeşit avokado getirilmiş, Antalya ve Alanya koşullarında yapılan denemeler sonucu Fuerte, Hass, Bacon ve Zutano çeşitlerinin bölgeye adepte olabildiği gözlemlenmiştir. 1980’li yıllardan sonra da ülkemizde avokado yetiştiriciliği hızla yayılmıştır ve bu çok faydalı meyvenin tüketimi ülkemizde de artmıştır.
Türkiye’deki avokado üretiminin yaklaşık % 75- 80’i Antalya’da, % 15-20’si Mersin’de ve % 2-5’i diğer illerde (Muğla ve Hatay) üretilmektedir. Antalya’daki üretimin ise %80’i Alanya ve Gazipaşa ilçelerinde yapılmaktadır.
Avokado ‘klimakterik’ özellik göstermektedir. Yani dalından koparıldığı gibi tüketilemez, belirli bir olgunluğa ulaştıktan sonra dalından koparılır ve yemek için hasat sonrasında da bir süre beklenmesi gerekir. Aslında bu özelliği ile avokado, muz ile aynı sınıftadır.
Muz ile ortak özellikleri düşünüldüğünde avokado için en kafa karıştırıcı konu olan olgunlaştırma sorunu biraz daha netlik kazanacaktır. Nasıl ki aldığınız muzlar buzdolabında iken daha uzun süre sert kalırken, oda sıcaklığında bıraktığınızda birkaç gün içinde hızlıca yumuşuyorsa, avokado için de aynı durum geçerli. Aradaki tek fark muz alındığındaki sertlikte de tüketilebiliyorken, avokadonuzun muhakkak ki olgunlaşması gerekli. Normal sertlikte bir avokado yaklaşık 3-4 gün içinde oda sıcaklığında olgunlaşıyor.
Avokado Çeşitleri ve Özellikleri Neler? Bir Avokado Kaç Gram?
Ülkemizde avokado yetiştiriciliğinde en çok 7 çeşit tercih ediliyor. Bunlardan biri, aynı zamanda aralarında en lezzetli olanı Hass çeşidi. Hass tipi avokado aynı zamanda avokadonun başkenti olarak anılan Kaliforniya’da da en çok tercih edilen tür. Diğeri ise hava koşullarındaki değişikliklere daha dayanıklı olan ve bu nedenle ülkemizde yoğun olarak tercih edilen Fuerte.
Avokadoların her bir cinsi ağırlık, kabuk rengi, kabuk yapısı, lezzeti, içerdiği yağ oranı gibi özellikler bakımından farklılaşıyor. Aynı zamanda her bir avokado tipinin hasat dönemi ve çiçek yapısı birbirinden farklı.
Hass çeşidi için hasat dönemi Şubat ve Haziran arasında iken, Fuerte için Kasım ve Nisan ayları arasında oluyor. Ağustos sonu Eylül başında çıakn ilk avokadolara ise Erkenci Avokado deniyor. Ayrıca hem dişi hem erkek olan avokadoların 2 çeşit çiçek yapısı var: A tipi ve B tipi. Çiçek yapısı aynı olan iki tür arasında ise tozlaşma olamıyor. A tipi çiçekler sabahları dişi, öğleden sonra erkek döneme girerken, B tipi çiçekler için durum tam tersi. B tipi çiçekler de sabah erkek öğleden sonra dişi döneme giriyor. Bu nedenle avokado yetiştiricileri çiftliklerinde hem düzenli ürün almak, hem de tozlaşmayı sağlayabilmek için tek bir avokado çeşidi yerine farklı çeşitlerde avokadoları yetiştirmeye özen gösteriyorlar.
Dünya üzerinde avokado yetiştiriciliğinin yoğun olduğu pek çok bölgede bir çok hastalık ve zararlı görülebiliyor. Ülkemizde ise avokado yetiştiriciliği yapılan alanların çok büyük bir bölümünde zararlılarla mücadele yapılmasına gerek duyulmuyor. Tabi bu, hiç ilaçlama yapılmadığı anlamını taşımıyor. Her gıdada olduğu gibi avokadoda da zararlılarla mücadele için doğal yöntemlerin uygulanması en sağlıklısı oluyor.
