Türk Destanlarının Tasnifleri
Ord. Prof. Dr. Fuat Köprülü, Türk destanlarını şu şekilde tasnif eder:
1. Türk destanlarının coğrafî sahalara taksimi
a. "Altay-Yeniseyi" sahasında vücûda gelen mahsuller
b. "Bozkırlar" sahasında vücûda gelen mahsuller
c. "Tarım-Sır-Derya" sahasında vücûda gelen mahsuller
2. Türk destanının tarihî ve kavmî dairelere taksimi
a. Eski Türk veya "Hiyung-Nu" dairesi
b. "Gök Türk" veya "Tu-kiie" dairesi
c. "Uygur" dairesi
Prof. Dr. Umay Günay da Türk destanlarını şu şekilde tasnif eder:
İlk Türk Destanları
1.Altay - Yakut
Yaradılış Destanı
2.Sakalar Dönemi
a.Alp Er Tunga Destanı
b.şu Destanı
3.Hun Dönemi
Oğuz Kağan Destanı
4.Köktürk Dönemi
a.Bozkurt Destanı
b.Ergenekon Destanı
5.Uygur Dönemi
a. Türeyiş Destanı
b. Göç Destanı
İslamiyet’in Kabulünden Sonraki Türk Destanları :
1.Karahanlı Dönemi
Satuk Buğra Han Destanı
2.Kazak-Kırgız Kültür Dâiresi
Manas
3.Türk-Moğol Kültür Dâiresi
Cengiz-nâme
4.Tatar-Kırım
Timur ve Edige Destanları
5.Selçuklu-Beylikler ve Osmanlı Dönemleri
a. Seyid Battal Gazi Destanı
b. Danişmend Gazi Destanı
c.Köroğlu Destanı
Prof. Dr. Ali Öztürk’ün Türk destanları tasnifi:
1. Şamanist devlet erkinden kaynaklanan destanlar
a. Alp Er Tunga destanı
b. Saka -Şu- destanı
c. Oğuz Kağan destanı
ç. Göktürk destanları -Bozkurt,Ergenekon destanları-
d. Uugur destanları -Türeyiş, Mani dininin kabulü, Göç destanı-
2. İslâm çağı Türk destanları (ideolojik Destanlar)
a. Battal Gazi destanı
b. Danişmend Gazi destanı
c. Saltuk Buğra Han destanı
ç. Sarı Saltuk Baba destanı
3. Milli ve Siyasi varlığa yönelik mücadelelerin destanları
a. Kırım destanları (İdil Sultan destanı)
b. Edige destanı
c. Naziğim -Kalmuk mücadelesi- destanı
ç. Şeyh Şamil destanı
4. Yerel ve kişisel davranışları sergileyen destanlar
a. Genç Osman destanından rivayetleşen destanlar
b. Grijigal (Başını Vermeyen Şehit) destanı
c. Plevne destanları
ç. Sıvaltapol ve Kırım destanları
d. Zağra Göç destanı
e. Çanakkale destanı
