
Hollanda'nın Lahey kentindeki Mauritshuis Müzesi'nde bulunan Rembrandt'ın "Dr. Nicolaes Tulp'un Anatomi Dersi" tablosunu inceleyelim. 1632 tarihli bu başyapıt, Amsterdam Cerrahlar Birliği'nin Şehir Anatomisti olan Dr. Tulp'un yönettiği bir anatomik dersi canlandırır.
Olayın geçtiği tarih 31 Ocak 1632'dir ve Amsterdam Cerrahlar Birliği yılda bir kez halka açık bir inceleme düzenlerdi. Tablonun detayları arasında, cesedin suçlulardan birine ait olması gerektiği ve bu olayın gerçekleştiği gün idam edilen Aris Kindt'e ait olduğu belirtilir.
Rembrandt, bu görev için 25 yaşındayken seçilmiş ve Amsterdam'a yeni gelmişti. Tablo, sadece bir portre değil, aynı zamanda dramatik bir mizansen sunarak türün geleneklerini kökten değiştirdi.
Ceset, silahlı soygun suçlamasıyla idam edilen Aris Kindt'e aittir. Cesedin yüzü, Rembrandt'ın sıkça kullandığı bir teknik olan "umbra mortis" (ölümün gölgesi) ile gölgelidir. Cesedin göbeğinin büyük bir R şeklinde olduğu iddia edilmiştir, bu da Rembrandt'ın imzasını taşıdığına dair ilginç bir gözlemi ortaya çıkarır.
Tip uzmanları, Rembrandt'ın çizimlerindeki kas ve tendonların doğruluğunu değerlendirmişlerdir. Ancak, Rembrandt'ın bu detayları nereden edindiği tam olarak bilinmemektedir. 2006'da yapılan bir
araştırmada, sahnenin bir erkek kadavra ile yeniden oluşturulması, çeşitli farklılıkları ortaya çıkarmıştır.
Tablonun, sanat ve tıp arasındaki etkileşimi ve Rembrandt'ın sanatsal tercihlerini anlamak adına önemli bir eser olduğunu söyleyebiliriz.
Bir kişi eksik: Görevi kadavrayı derse hazırlamak olan Hazırlıkçı. 17. yüzyılda Tulp gibi önemli bir bilim adamı , diseksiyon gibi sıradan ve kanlı işlerle uğraşmayacak , bu işler başkalarına bırakılacaktı. Bu nedenle resimde kesici alet gösterilmemektedir. Bunun yerine sağ alt köşede anatomi üzerine devasa bir açık ders kitabı görüyoruz ; muhtemelen Andreas Vesalius'un 1543 tarihli De humani corporis Fabrica ( Insan Vücudunun Dokusu ).