Genel olarak obezite hastalığını tanımlayacak olursak, vücudun yağ kütlesinin yağsız kütlesine oranının aşırı şekilde artış göstermesi, boy uzunluğuna göre beden ağırlığının aşırı şekilde artması olarak açıklayabiliriz. Düzensiz beslenme, hareketsiz yaşam ve birtakım sağlık sorunlarının obezite gelişimi üzerinde büyük rolü bulunmaktadır. Sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi hastalığı olan obezite, yaşam ömrünü, yaşam kalitesini, sosyal ve iş hayatı derinden etkilemektedir. Günlük alınan enerji miktarı harcanandan az olursa kilo problemleri kendini göstermeye başlar. Bu durum giderek ciddi boyutlara ulaştığında da obezite husule gelir.
Obezite Neden Olur? Obezitenin Nedenleri nelerdir?
Obezite hastalığının altında yatan pek çok faktör bulunmaktadır. Bunların başında az öncede bahsettiğimiz gibi sağlıksız beslenme alışkanlığı, hareketsiz yaşam tarzı ve bazı hastalıklar gelmektedir. Ancak obezite nedenleri bu kadarla sınırlı değildir. Bakın başka hangi nedenler obezite hastalığına yol açıyor. İşte obezite hastalığının diğer sebepleri;
Aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları
Yetersiz fiziksel aktivite
Yaş, cinsiyet
Eğitim düzeyi, sosyo – kültürel etmenler
Gelir durumu
Hormonal ve metabolik etmenler
Genetik etmenler
Psikolojik problemler
Sık aralıklarla çok düşük enerjili diyetler uygulama
Sigara- alkol kullanma durumu
Kullanılan bazı ilaçlar (antideprasanlar vb.)
Doğum sayısı ve doğumlar arası süre
Obezitenin Neden Olduğu Hastalıklar
Obezite tek başına bir rahatsızlık olarak sayılabileceği gibi, aynı zamanda bir takım hastalıklarında husule gelmesinde rol sahibidir. Obezite hastalığının ortaya çıkması ve tedavisinin yapılmaması ya da gecikmesi, aşağıda yer alan rahatsızlıkların oluşmasına sebep olabilir. Obezite tedavisi için uzmanların tavsiyelerine kulak vermemek ve yaşam biçimini obezitenin tedavisine göre düzenlememek şu hastalıklara neden olacaktır;
İnsülin direnci
Tip 2 diyabet
Hipertansiyon
Koroner arter hastalığı
Kan yağlarının yüksekliği
Metabolik sendrom
Safra kesesi hastalıkları
Bazı kanser türleri (kadınlarda safra kesesi, endometriyum, yumurtalık ve meme kanserleri, erkeklerde ise kolon ve prostat kanserleri )
Osteoartrit
Felç
Uyku apnesi
Karaciğer yağlanması
Astım
Solunum zorluğu
Gebelik komplikasyonları
Menstruasyon düzensizlikleri
Aşırı kıllanma
Ameliyat risklerinin artması
Ruhsal sorunlar (Anoreksiya nevroza (yemek yememe) veya Blumia nevroza (kusarak yediği besinlerden yararlanmama), Binge eating (tıkınırcasına
yeme), gece yeme sendromu gibi ortaya çıkabilir veya bir şeyi daha fazla yiyerek psikolojik doyum sağlamaya çalışma)
Toplumsal uyumsuzluklar
Özellikle sık aralıklarla kilo alıp verme sonucunda deri altı yağ dokusunun fazla olması nedeniyle deri enfeksiyonları, mantar enfeksiyonları
Kas-iskelet sistemi problemleri
Obezite Hastalığı Tedavisi
Obezite zor tedavi edilebilen ancak tedavisi imkansız olmayan bir hastalıktır. Obezitenin tedavisinde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bunlar;
İlaç tedavisi
Diyet (Beslenme tedavisi)
Egzersiz
Davranış terapisi ve
Cerrahi tedavidir.
İlaç tedavisi:
İlaçlar ciddi derecede kilo problemi olanlar için uygundur. Ayrıca bu ilaçların bağımlılık yapmaması için kontrollü ve gereken dozda, gereken sürede kullanımı önemlidir.
Diyet (Beslenme) Tedavisi:
Kişiye özel bir beslenme programı hazırlanır. Amaç, Kas ve yaşamsal organlarda hücre kaybı olmadan yağ depolarında azalma sağlamaktır. Vitamin, mineral ve elektrolit kaybı önlenerek gün içinde alınan enerjiyi azaltma sağlanır. Diyet ve beslenme tedavisinde günde 500-600 kalori kısıtlaması haftada 0.5 kg ve 6 ayda yüzde 10 kadar bir zayıflamaya neden olur
Egzersiz Tedavisi:
Kalp ve solunum kontrolden geçen hastalara gün içinde en az 30-45 dakika egzersiz hareketleri önerilir. Hafta 3-5 kez orta derecede yapılacak olan egzersiz hareketleri ile 2 bin kalori yakılması hedeflenir. Haftada 2 bin kalori yakımı için yürüyüşler, merdiven inip çıkmalar gibi egzersizler önerilir.
Davranış değişikliği tedavisi
Kendi kendini gözlemleme
Uyaran kontrolü
Alternatif davranış geliştirme
Pekiştirme, kendi kendini ödüllendirme
Bilişsel yeniden yapılandırma
Sosyal destek
Cerrahi tedavi:
Yukarıdaki obezite tedavi yöntemlerinin işe yaramadığı hastalarda son çare cerrahi Amaç, besinlerin gastrointestinal sistemde emilimlerini azaltmadır. bypass, gastroplasti, gastrik bantlama, gastrik balon vb. yöntemleri kullanılarak vücudun fazla yağ dokusundan uzaklaştırılması sağlanır. Ancak bu tedavi sonrasında da diyet ve egzersiz sürekli devam ettirilmelidir. Aksi durumda yeniden aynı sorunlar husule gelmeye başlayacaktır.
Obezite Neden Olur? Obezitenin Nedenleri nelerdir?
Obezite hastalığının altında yatan pek çok faktör bulunmaktadır. Bunların başında az öncede bahsettiğimiz gibi sağlıksız beslenme alışkanlığı, hareketsiz yaşam tarzı ve bazı hastalıklar gelmektedir. Ancak obezite nedenleri bu kadarla sınırlı değildir. Bakın başka hangi nedenler obezite hastalığına yol açıyor. İşte obezite hastalığının diğer sebepleri;
Aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları
Yetersiz fiziksel aktivite
Yaş, cinsiyet
Eğitim düzeyi, sosyo – kültürel etmenler
Gelir durumu
Hormonal ve metabolik etmenler
Genetik etmenler
Psikolojik problemler
Sık aralıklarla çok düşük enerjili diyetler uygulama
Sigara- alkol kullanma durumu
Kullanılan bazı ilaçlar (antideprasanlar vb.)
Doğum sayısı ve doğumlar arası süre
Obezitenin Neden Olduğu Hastalıklar
Obezite tek başına bir rahatsızlık olarak sayılabileceği gibi, aynı zamanda bir takım hastalıklarında husule gelmesinde rol sahibidir. Obezite hastalığının ortaya çıkması ve tedavisinin yapılmaması ya da gecikmesi, aşağıda yer alan rahatsızlıkların oluşmasına sebep olabilir. Obezite tedavisi için uzmanların tavsiyelerine kulak vermemek ve yaşam biçimini obezitenin tedavisine göre düzenlememek şu hastalıklara neden olacaktır;
İnsülin direnci
Tip 2 diyabet
Hipertansiyon
Koroner arter hastalığı
Kan yağlarının yüksekliği
Metabolik sendrom
Safra kesesi hastalıkları
Bazı kanser türleri (kadınlarda safra kesesi, endometriyum, yumurtalık ve meme kanserleri, erkeklerde ise kolon ve prostat kanserleri )
Osteoartrit
Felç
Uyku apnesi
Karaciğer yağlanması
Astım
Solunum zorluğu
Gebelik komplikasyonları
Menstruasyon düzensizlikleri
Aşırı kıllanma
Ameliyat risklerinin artması
Ruhsal sorunlar (Anoreksiya nevroza (yemek yememe) veya Blumia nevroza (kusarak yediği besinlerden yararlanmama), Binge eating (tıkınırcasına
yeme), gece yeme sendromu gibi ortaya çıkabilir veya bir şeyi daha fazla yiyerek psikolojik doyum sağlamaya çalışma)
Toplumsal uyumsuzluklar
Özellikle sık aralıklarla kilo alıp verme sonucunda deri altı yağ dokusunun fazla olması nedeniyle deri enfeksiyonları, mantar enfeksiyonları
Kas-iskelet sistemi problemleri
Obezite Hastalığı Tedavisi
Obezite zor tedavi edilebilen ancak tedavisi imkansız olmayan bir hastalıktır. Obezitenin tedavisinde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bunlar;
İlaç tedavisi
Diyet (Beslenme tedavisi)
Egzersiz
Davranış terapisi ve
Cerrahi tedavidir.
İlaç tedavisi:
İlaçlar ciddi derecede kilo problemi olanlar için uygundur. Ayrıca bu ilaçların bağımlılık yapmaması için kontrollü ve gereken dozda, gereken sürede kullanımı önemlidir.
Diyet (Beslenme) Tedavisi:
Kişiye özel bir beslenme programı hazırlanır. Amaç, Kas ve yaşamsal organlarda hücre kaybı olmadan yağ depolarında azalma sağlamaktır. Vitamin, mineral ve elektrolit kaybı önlenerek gün içinde alınan enerjiyi azaltma sağlanır. Diyet ve beslenme tedavisinde günde 500-600 kalori kısıtlaması haftada 0.5 kg ve 6 ayda yüzde 10 kadar bir zayıflamaya neden olur
Egzersiz Tedavisi:
Kalp ve solunum kontrolden geçen hastalara gün içinde en az 30-45 dakika egzersiz hareketleri önerilir. Hafta 3-5 kez orta derecede yapılacak olan egzersiz hareketleri ile 2 bin kalori yakılması hedeflenir. Haftada 2 bin kalori yakımı için yürüyüşler, merdiven inip çıkmalar gibi egzersizler önerilir.
Davranış değişikliği tedavisi
Kendi kendini gözlemleme
Uyaran kontrolü
Alternatif davranış geliştirme
Pekiştirme, kendi kendini ödüllendirme
Bilişsel yeniden yapılandırma
Sosyal destek
Cerrahi tedavi:
Yukarıdaki obezite tedavi yöntemlerinin işe yaramadığı hastalarda son çare cerrahi Amaç, besinlerin gastrointestinal sistemde emilimlerini azaltmadır. bypass, gastroplasti, gastrik bantlama, gastrik balon vb. yöntemleri kullanılarak vücudun fazla yağ dokusundan uzaklaştırılması sağlanır. Ancak bu tedavi sonrasında da diyet ve egzersiz sürekli devam ettirilmelidir. Aksi durumda yeniden aynı sorunlar husule gelmeye başlayacaktır.
