Bacaklarda simetrik şişlik oluşumuna neden olan lipödem hastalarının tamamına yakını kadındır ve yağ depolanması ergenlik çağı ile otuzlu yaşlar arası dönemde başlar.
Lipödem rahatsızlığı olan kadınların bacaklarındaki kalınlaşma ve şişliğin nedeninin kontrolsüz yemek yemeleri ve hareketsiz yaşam tarzlarından kaynaklandığı belirtilmektedir.
Lipödem ağrı, hareket kısıtlılığı, günlük aktivitelerde azalma ve psikososyal stres gibi problemlere yol açtığından önemli bir sağlık sorunudur.
Lipödem sıklıkla obezite ya da lenfödem ile karıştırılmaktadır. Bu nedenle lipödem tanısı konulan hasta oranı, gerçekte var olan hasta oranının çok altındadır.
Lipödemin neden oluştuğu konusunda kesin bilimsel kanıtlar bulunmamaktadır. Ancak genetik altyapı, hormonal etkiler, damarsal bozukluklar, yağ dokusu bozuklukları gibi altta yatan bazı bozukluklar sorumlu olabilir.
LİPÖDEMİN BELİRTİLERİ
Lipödem her iki bacakta da simetrik, orantısız ve ağrılı yağ depolanmasına yol açmaktadır. Hastalar, bacaklarının kalınlaşması, şekil bozukluğu, kronik ağrı ve dokunmakla hassasiyetten yakınmaktadır.Ağrı hareket etmeyi kısıtlar ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Lipödemde yağ depolanması jinekoid tipde olup kalça, popo, kasıkla diz eklemi arası ve diz altı bölgede birikir.
Hastaların vücutlarının üst kısmı nispeten normal iken özellikle bel aşağısı orantısız şekilde kalındır. Bacaklarda kolayca morarma ve cilde bastırmakla orta-ağır derecede ağrı olur.
Cilde dokunulduğunda küçük yumrular şeklinde düzensizlik hissedilir. Hastalarda kendiliğinden bacak ağrısı da vardır.
Gün içinde uzun süre ayakta kalmak, bacaklarda ödem, ağırlık hissi, yorgunluk ve rahatsızlık hissine yol açar. Şişlik ve ağrı sıcak havalarda ve egzersizle kötüleşir ve bacakları yukarı kaldırmakla azalmaz.
Aşırı egzersiz ve sıkı diyete rağmen kilo verme çabaları anormal vücut yağ dağılımı üzerinde etkili bir sonuç yaratmaz.
Kalça ve bacaklarda aşırı yağ birikimi, hastada eklemlerde ortopedik sorunlara yol açabilir. Bunların yanı sıra hastalarda depresyon, izolasyon, yeme bozuklukları gibi psikososyal sorunlar görülebilir.
LİPÖDEM TEDAVİSİ
Lipödem, tedavi yöntemi seçenekleri sınırlı olan kronik bir hastalıktır. Günümüzdeki tedavi seçenekleri, hastaların yakınmalarını azaltmak ve genel sağlık düzeyini korumak için uygulanır.Konservatif tedavi: Egzersiz, diyet ve sağlıklı beslenme, psikolojik destek, ortopedik destek, kompresyon tedavisi, manuel lenfatik drenaj, kompleks dekonjestif tedavi, nefes egzersizleri, gıda destek ürünleri.
Cerrahi tedavi: Anormal yağ dokusunu düzeltmek için tek olası yöntem cerrahidir. Bu amaçla liposuction ve azaltıcı cerrahi olmak üzere 2 operasyon türü uygulanmaktadır.
Liposuction; genel ya da lokal anestezi altında ve bir kanül aracılığıyla yağ dokusunun alınması yöntemidir. Kanülün bir ucu bir vakum cihazına diğer ucu ise bir cilt kesisi aracılığıyla yağ dokusuna yerleştirilir ve emerek yağı ortadan kaldırır.
Azaltıcı (redüksiyon) cerrahisi; eksizyon ve rezeksiyon adıyla da anılan bu cerrahi işlem, büyük lipödem dokularının çevreleyen dokuyla birlikte çıkarılmasını içerir.
Aşırı yağ dokusunun diz eklemi etrafında birikmesi, hastada diz deformitelerine ve zamanla yürüyememeye yol açabilmektedir. Bu operasyon ileri evrelerdeki hastalara yönelik olarak uygulanmaktadır.
