Hapşırığı Tutmanın Zararları
Hapşırığı Tutmanın Zararları
Kalabalık bir yerde, başka biriyle konuşurken veya hapşırmanın zamansız göründüğü diğer durumlarda hapşırığınızı tutmak isteyebilirsiniz. Ancak araştırmalar hapşırığı bastırmanın sağlığınız için tehlikeli ve ciddi komplikasyonlara neden olabileceğini öne sürüyor.
Vücudunuz, burnunuzda olmaması gereken bir şey hissettiğinde, hapşırmanıza neden olur. Buna bakteri, kir, toz, küf, polen veya duman dahildir. Burnunuz gıdıklanır ya da rahatsız olabilir ve kısa bir süre sonra hapşırırsınız. Hapşırma, burnunuza kaçabilecek farklı türde şeyler nedeniyle aslında hastalanmanızı veya yaralanmanızı önlemeye yardımcı olur. Bilim insanları hapşırmanın burnunuzdaki ayarları normale "sıfırlamaya" yardımcı olduğunu söylüyor.
Neden hapşırıyoruz?
Hapşırmak güçlü bir aktivitedir: Bir hapşırık, mukus damlacıklarını burnunuzdan saatte 160 kilometreye varan bir hızla fırlatabilir. Peki hapşırma neden bu kadar güçlü? Her şey baskıyla ilgili. Hapşırdığınızda vücudunuz solunum sisteminizde basınç üretir. Buna sinüsleriniz, burun boşluğunuz ve boğazınızdan akciğerlerinize kadar olan kısımlar dahildir. Hapşırığı tutmak, solunum sistemi içindeki basıncı, hapşırığın neden olduğu basıncın yaklaşık 5 ila 24 katı kadar artırır. Uzmanlar, vücudunuzdaki bu ek basıncın ciddi olabilecek potansiyel yaralanmalara neden olabileceğini söylüyor.
Hapşırığı tutmanın zararları nelerdir?
Yırtılmış kulak zarı
Hapşırmadan önce solunum sisteminizde oluşan yüksek basıncı tuttuğunuzda kulaklarınıza bir miktar hava gönderirsiniz. Bu basınçlı hava, kulaklarınızın her birinde orta kulağa ve kulak zarına bağlanan östaki borusu adı verilen bir tüpe girer. Uzmanlar, basıncın kulak zarının (hatta her iki kulak zarının da) yırtılmasına ve işitme kaybına yol açmasının mümkün olduğunu söylüyor. Yırtılan kulak zarlarının çoğu tedavi gerektirmeden birkaç hafta içinde iyileşir, ancak bazı durumlarda ameliyat gerekir.
Orta kulak enfeksiyonu
Hapşırmak, burnunuzu orada olmaması gereken şeylerden temizlemenize yardımcı olur. Buna bakteriler de dahildir. Varsayımsal olarak, havanın burun kanallarınızdan kulaklarınıza geri yönlendirilmesi, bakteri veya enfekte mukus orta kulağınıza taşıyarak enfeksiyona neden olabilir. Bu enfeksiyonlar genellikle oldukça acı vericidir. Orta kulak enfeksiyonları bazen tedavi gerektirmeden iyileşir, ancak diğer durumlarda antibiyotiklere ihtiyaç duyulur.
Gözlerde, burunda veya kulak zarında hasar görmüş kan damarları
Uzmanlar, nadir de olsa hapşırığı tutarken gözlerinizdeki, burnunuzdaki veya kulak zarınızdaki kan damarlarına zarar vermenin mümkün olduğunu söylüyor. Hapşırığın içeride tutulmasından kaynaklanan artan basınç, burun kanallarındaki kan damarlarının sıkışmasına ve patlamasına neden olabilir. Böyle bir yaralanma genellikle gözlerinizde veya burnunuzda kızarıklık gibi görünümünüzde yüzeysel hasara neden olur.
Diyafram yaralanması
Diyaframınız, göğsünüzün karnınızın üzerindeki kaslı kısmıdır. Bu yaralanmalar nadir olmak ile birlikte doktorlar, basınçlı havanın diyaframda sıkışıp hapşırıklarını tutmaya çalışan insanlarda akciğerlerin çökmesine neden olduğu vakaları gözlemlediler. Bu, acil hastaneye kaldırılmayı gerektiren hayatı tehdit eden bir yaralanmadır. Daha yaygın olarak, hapşırmayı tuttuktan sonra ekstra basınçlı hava nedeniyle göğsünüzde ağrı hissedebilirsiniz.
Anevrizma
Uzmanlara göre hapşırığı tutmanın yarattığı basınç, potansiyel olarak beyin anevrizmasının yırtılmasına yol açabilir. Bu, beyin çevresindeki kafatasında kanamaya yol açabilecek, hayatı tehdit eden bir yaralanmadır.
Beyin ödemi
Hapşırığı tutmanın en tehlikeli zararlarından biri de beyin ödemine nedan olmasıdır. Hapşırırken nefes tutulup ağız kapatılırsa, basınç beyne sıçrayabilir. Damarlardan gelen oksijen beyne ulaştığı sırada beyin ödemleri oluşabilir.
Boğaz hasarı
Doktorlar en az bir kişinin hapşırmayı tutarak boğazının arkasını parçaladığını tespit etti. Bu yaralanmayı sunan 34 yaşındaki adamın aşırı derecede acı çektiği ve zar zor konuşabildiği veya yutkunamadığı bildirildi. Ağzını kapatıp aynı anda burnunu sıkarak hapşırmayı tutmaya çalıştıktan sonra boynunda bir patlama hissi hissettiğini ve bunun şişmeye başladığını söyledi. Bu acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir yaralanmadır.
Kırık kaburgalar
Bazı insanlar, özellikle de yaşlı yetişkinler, hapşırma sonucu kaburgalarının kırıldığını bildirmiştir. Ancak hapşırığı tutmak aynı zamanda kaburganızın kırılmasına da neden olabilir, çünkü yüksek basınçlı havanın ciğerlerinize büyük bir kuvvetle zorlanmasına neden olur.
Hapşırığı tutmak kalp krizine neden olabilir mi?
Ne hapşırmak ne de hapşırığı tutmak kalbinizin durmasına neden olmaz. Geçici olarak kalp atış hızınızı etkileyebilir ancak kalbinizin durmasına neden olmamaktadır.
Hapşırmayı tutmak ölüme neden olur mu?
Hapşırıklarını tutarak ölen insanların rapor edilmiş ölümlerine rastlamamış olsa da, hapşırığı tutarak ölmek teknik olarak imkansız değil. Hapşırmayı tutmaktan kaynaklanan bazı yaralanmalar, örneğin beyin anevrizmalarının yırtılması, boğazın yırtılması ve akciğerlerin çökmesi gibi çok ciddi olabilir. Rüptüre beyin anevrizmaları vakaların yaklaşık %40'ı ölümcüldür.
Hapşırığı ne durdurur?
Bir hapşırığın yaklaştığını hissediyorsanız, hapşırmaya dönüşmeden onu durdurmak mümkündür. Hapşırmayı önlemenin birkaç yolu şunlardır:
- kendinizi havadaki tahriş edici maddelere maruz kalmaktan korumak
- doğrudan ışıklara bakmaktan kaçınmak
- aşırı yemekten kaçınmak
- homeopatik burun spreyi kullanarak
- 5 ila 10 saniye boyunca dilinizi damağınızda gezindirmek.
